Na czym polega split payment?

Co to jest split payment?

Split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności, to sposób rozliczania podatku VAT, który ma na celu zwiększenie przejrzystości i bezpieczeństwa transakcji między przedsiębiorcami. Mechanizm ten został wprowadzony w Polsce w 2018 roku jako dobrowolna metoda rozliczania VAT, a od listopada 2019 roku jest obowiązkowy dla niektórych branż i transakcji. W ramach split payment zapłata za fakturę VAT jest dzielona na dwie części: wartość netto oraz kwotę podatku VAT, które trafiają na dwa różne rachunki bankowe.

Jak działa split payment?

Split payment polega na tym, że nabywca towarów lub usług dokonuje płatności, która jest rozdzielana na dwa odrębne rachunki bankowe dostawcy:

Kwota netto – trafia na podstawowy rachunek bankowy dostawcy.
Kwota VAT – jest przekazywana na specjalny rachunek VAT, który jest automatycznie otwierany przez bank dla każdego przedsiębiorcy.

Mechanizm ten jest realizowany za pomocą specjalnego komunikatu przelewu, w którym nabywca wskazuje:

numer faktury, której dotyczy płatność,
numer identyfikacji podatkowej (NIP) dostawcy,
kwotę netto oraz kwotę VAT.

Kto jest zobowiązany do stosowania split payment?

Początkowo mechanizm podzielonej płatności był dobrowolny, ale od 1 listopada 2019 roku wprowadzono obowiązkowy split payment dla niektórych branż oraz transakcji, które przekraczają kwotę 15 000 zł brutto. Obowiązkowy split payment dotyczy między innymi branż takich jak:

handel elektroniką (telefony, tablety, laptopy),
budownictwo,
wyroby stalowe i metale,
paliwa,
odpady i surowce wtórne.

Obowiązkowy split payment dotyczy również transakcji objętych tzw. „odwrotnym obciążeniem” VAT oraz towarów i usług z załącznika nr 15 do ustawy o VAT.

Zalety stosowania split payment

Mechanizm podzielonej płatności ma na celu przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego i ograniczenie wyłudzeń VAT. Dzięki split payment przedsiębiorcy mogą korzystać z kilku korzyści:

Bezpieczeństwo podatkowe – stosowanie split payment chroni przed konsekwencjami wynikającymi z nieprawidłowego rozliczenia VAT przez dostawcę.
Brak solidarnej odpowiedzialności – przedsiębiorca, który opłaci fakturę z wykorzystaniem split payment, nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne błędy podatkowe dostawcy.
Szybszy zwrot VAT – przedsiębiorcy korzystający z split payment mogą ubiegać się o przyspieszony zwrot VAT w terminie 25 dni.

Wady mechanizmu split payment

Choć split payment ma wiele zalet, istnieją również pewne wady tego mechanizmu, które mogą być uciążliwe dla przedsiębiorców:

Ograniczona płynność finansowa – kwota VAT przekazywana na specjalny rachunek VAT nie jest dostępna dla przedsiębiorcy na bieżące potrzeby. Może to powodować problemy z płynnością finansową, szczególnie w przypadku firm o niskiej marży.
Dodatkowe formalności – mechanizm split payment wymaga stosowania specjalnych komunikatów przelewu, co może być uciążliwe, zwłaszcza dla mniejszych firm.
Ograniczenia w dysponowaniu środkami z rachunku VAT – środki zgromadzone na rachunku VAT mogą być wykorzystywane tylko do zapłaty zobowiązań podatkowych oraz płatności w ramach split payment, co ogranicza swobodę korzystania z tych środków.

Jakie transakcje można rozliczać w ramach split payment?

Mechanizm split payment można stosować do rozliczania faktur krajowych między podatnikami VAT, które dokumentują sprzedaż towarów lub usług podlegających opodatkowaniu VAT. Nie można go natomiast stosować do transakcji z podmiotami zagranicznymi ani do faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną z VAT.

Czy split payment jest opłacalny?

Opłacalność stosowania split payment zależy od specyfiki działalności firmy oraz jej relacji z kontrahentami. Dla niektórych przedsiębiorstw, zwłaszcza tych o wysokiej wartości transakcji i działających w branżach objętych obowiązkowym split payment, mechanizm ten może być korzystny. Inne firmy mogą natomiast odczuwać negatywne skutki związane z ograniczoną płynnością finansową.

Split payment to mechanizm podzielonej płatności, który wprowadza nowe zasady rozliczania VAT między przedsiębiorcami. Choć jego celem jest poprawa bezpieczeństwa podatkowego i ograniczenie wyłudzeń VAT, może on również generować pewne trudności związane z płynnością finansową i dodatkowymi formalnościami. Przedsiębiorcy powinni dokładnie przeanalizować, czy stosowanie split payment jest dla nich korzystne, biorąc pod uwagę specyfikę swojej działalności oraz obowiązujące przepisy.